Food Act 13 in 2022: 28 leerwerknemers begeleid en 510 ton voeding opgehaald

Food Act 13 heeft in 2022 alle records verbroken: het regionale voedseldistributieplatform van W13 haalde vorig jaar liefst 512 ton verse voeding op, of ruim 100 ton meer dan in 2021. Het deed dat met behulp van 28 leerwerknemers die in het kader van activering een traject bij Food Act 13 volgden.

In november 2018 startte Food Act 13 op met de bedoeling om jaarlijks 200 ton verse voeding van de vuilnisbak te redden (Food) en meteen ook mensen via opleiding en tewerkstelling klaar te maken voor het normaal economisch circuit (Act, wat staat voor Activering). Wat dat laatste betreft waren er 28 leerwerknemers actief: bij Food Act 13 doen zij onder begeleiding van de coördinator, twee werkvloerbegeleiders en de administratieve kracht de ophaling, sortering en herverdeling van de verse voeding.

Al meer dan 110 leerwerknemers

“Het deel activering binnen Food Act 13 wordt soms een beetje onderbelicht, maar is een heel belangrijk gegeven”, zegt Philippe De Coene, voorzitter van W13. “Bij Food Act 13 hebben er vorig jaar 28 leerwerknemers een traject gevolgd. Sinds de opstart eind 2018 zijn dat er al meer dan 110. Alle leerwerknemers worden via de VDAB, het OCMW van hun woonplaats of het Gespecialiseerd Team Bemiddeling (GTB) toegeleid. De leerwerknemers zijn actief als administratief medewerker, chauffeur/magazijnier of magazijnier/bijrijder.”

Die leerwerknemers haalden in 2022 liefst 512.363 kilogram op bij supermarkten, enkele bakkerijen en een paar landbouwers. Dat is ruim 100 (!) ton meer dan in 2021, een jaar waarin met 410 ton opgehaalde voeding ook al alle records werden verbroken.

“Op juli na, traditioneel de maand waarin we het minste ophalen én waarin we ook enkele weken gesloten zijn, haalde Food Act 13 steevast ruim 30 ton verse voeding per maand op", vertelt coördinator Arnout Vercruysse. "Meer zelfs: in negen van de 12 maanden haalden we ruim 40 ton op, met in november en december uitschieters van meer dan 50 ton.”

265 ton groenten en fruit

Bekijken we de afgelopen 5 jaar, dan groeit het aantal kilogram opgehaalde verse voeding exponentieel: 13.187 kg in 2018 (opstart Food Act 13 in november 2018); 284.610 kg in 2019; 359.960 kg in 2020; 410.629 kg in 2021 en dus 512.363 kg in 2022. Dat maakt in totaal 1.580.749 kilogram opgehaalde verse voeding sinds de start van Food Act 13.

Food Act 13 haalt de verse voeding in de regio Zuid-West-Vlaanderen op bij filialen van Colruyt, Okay, Bio-Planet, Aldi, Delhaize, Jumbo en Albert Heijn. Ook bij de Carrefour Hypermarkt in Sint-Eloois-Vijve, Be Food in Brugge en het depot van Lidl in Gullegem kan Food Act 13 terecht, net als bij een dozijn bakkerijen in de regio. De top vijf van categorieën ingezamelde voeding: verse groenten en vruchten (265.051 kg - 52 %), bereide gerechten (52.939 kg - 10 %), bakkerij en beschuiten (35.167 kg - 7 %), vleeswaren (31.672 kg - 6 %) en vis (9.150 kg - 2%).

97 % van opgehaalde voeding herverdeeld

Aangezien veel verse voeding nog beperkt houdbaar is, moet het regionale voedseldistributieplatform snel schakelen om alle producten bij de tientallen sociale organisaties te brengen. Maar Food Act 13 slaagt daarin: in 2022 kon het 496.359 kilogram of bijna 97 procent van de opgehaalde verse voeding herverdelen. Die voeding ging naar in totaal 76 sociale organisaties, die daarmee naar schatting 15.000 unieke personen helpen.

“Bovendien halen CAW Zuid-West-Vlaanderen, Konekti en Kracht.Wonen regelmatig een noodpakket. In 2023 krijgt Food Act 13, mee door de implementatie van Social Depot en Social Shop, een juister beeld van het aantal mensen dat afneemt. Bovendien vindt er dit jaar ook een bevraging op West-Vlaams niveau plaats om te zien hoeveel mensen er hulp krijgen via voedselverdeling”, zegt Bram Deloof, ondervoorzitter van W13.

Winkelwaarde van bijna 3,3 miljoen euro

Bekijken we de indicatieve winkelwaarde voor het jaar 2022, dan is ook dit cijfer impressionant. De indicatieve winkelwaarde is de gemiddelde prijs per kilogram opgehaalde verse voeding door Food Act 13. Die prijs draait rond 6,4 euro per kilogram. In 2022 redde Food Act 13 met andere woorden 3.279.123 euro aan verse voeding van de vuilnisbak.

Financiering door lokale besturen

Wat betreft de financiering van Food Act 13 zelf, is het van belang om te melden dat de 14 lokale besturen binnen W13 het overgrote deel op zich nemen. Dat doen ze sinds 1 januari 2021, toen de subsidies vanuit PDPO (Europese middelen via het Departement Landbouw en Visserij) stopten. De lokale besturen gingen die verbintenis voor 5 jaar aan. Het gaat jaarlijks om ongeveer 240.000 euro.

Kortrijk voorziet middelen voor 2 werkvloerbegeleiders (1 voltijds, 1 halftijds) en voor transport. De 13 andere lokale besturen betalen jaarlijks een bijdrage per aantal inwoners. Daarbovenop betalen ze een bijdrage gebaseerd op het aantal kilo’s dat ze over een tijdspanne van een jaar van Food Act 13 kregen. Ook de Voedselbank West-Vlaanderen (5.000 euro per jaar) en Sociale Maribel (21.000 per jaar) investeren in Food Act 13. W13 blijft ook op zoek gaan naar extra middelen voor de verdere uitbouw en financiering van Food Act 13.